Psychologia Człowieka, forum psychologiczne, co to jest psychoteraapia, psychologia, zaburzenia

Mazi

4. PRZYKŁAD PODZIAŁU NA KATEGORIE - R.PLUTCHIK
Plutchik uważał, że można wyróżnić podstawowe kategorie emocji. O kategorii emocji świadczy z jednej strony - gdybyśmy patrzyli z poziomów interakcji - jakość interakcji. Różne są rodzaje interakcji, różne są kategorie interakcji np. interakcja z drugim człowiekiem i wtedy może to być inna jakość niż interakcja z jakimś źródłem dźwięków. Inny rodzaj interakcji - wyzwala inną jakość. Ta inna jakość jest często kategoryzowana i da się uchwycić (ująć) w pewne ramy. O jakości emocji czy o kategorii emocji świadczy inność odczuć, które człowiek przeżywa, ale poza tym również inność mechanizmów neurofizjologicznych tkwiących u podłoża emocji. Plutchik wyróżnia pewne kategorie emocji a oprócz tego każda kategoria emocji może mieć różną intensywność i ona w różnym wymiarze w przestrzeni wielowymiarowej może być opisana. Mogą być emocje o pewnej kategorii, które mają charakter bardziej pociągający-bardziej odpychający; bardziej przyjemny-bardziej nieprzyjemny, emocje silniejsze (intensywniejsze)-słabsze. PLUTCHIK uważa że istnieją pewne podstawowe, pierwotne kategorie emocji. W układzie centrycznym: radość, akceptacja, lęk, zdziwienie. Wg R. PLUTCHIKA (Placzika) kryterium bycia kategorią podstawową jest po prostu zachowanie i uczy pewnego zachowania. powiązanie wstrętu i gniewu daje pogardę . R. PLUTCHIK opracował tzw. BRYŁĘ EMOCJI ( zachwyt, podziw, strach, zdumienie, żal, obrzydzenie, wściekłość, czujność) w górę idąc oznaczył intensywność emocji wymiar intensywności emocji polega na tym, że im wyżej położona emocja tym bardziej intensywna np. zachwyt jest bardziej intensywny niż zaduma im emocje są położone dalej od siebie tym bardziej są różne np. żal i zachwyt dalej od siebie niż żal i obrzydzenie On uważał, że to kategorie dla emocji są ważne bo kategoria da się opisać zachowaniem. Kluczem do zrozumienia tego jest motyw nazwa „prototypowy wzorzec zachowania" czyli inkorporacja dla zachowania, związanego z pożywieniem, które prowadzi do odrzucenia czegoś np. wymioty - emocją jest wstręt. Każde zachowanie jest związane z właściwą sobie emocją. Emocje trzeba opisać przy pomocy wymiarów przyjemność - nieprzyjemność, odprężenie - napięcie, spokój - podniecenie. Wymiary emocji, bo emocji jest więcej niż wrażeń, których da się wyróżnić ok. 50 tyś. Dlatego, że emocji jest więcej, by je nazwać lepiej użyć dymensji. Są autorzy, którzy opisują emocje za pomocą kategorii i dymensji - łączą je ze sobą np. R. PLUTCHIK uważa, że są kategorie emocji (Radość, akceptacja, lęk, zdziwienie, smutek, wstręt, gniew, antycypacja, radość) ale każda emocja może być może być bardziej lub mniej przyjemna, bardziej intensywna mniej intensywna jest to też wymiarowość. Obecnie uważa się, że lepsza jest wymiarowość.